هیچ وقت محتوای زرد ننویس
تعریف محتوای زرد
محتوایی است که استانداردهای کیفی محتوا در آن رعایت نشده و با هدف جذب مخاطب بیشتر، برانگیختن هیجانات مخاطب، و نیز ترغیب به نقل محتوا و بازنشر آن طراحی و تولید میشود. واضح است که هدف نهایی از تولید و عرضهی محتوای زرد، کسب منفعت مالی از این هیجانزدگی است. رسانههایی که بخش عمدهی محتوای آنها از این جنس باشد، رسانه های زرد نامیده میشوند. اصطلاح روزنامه نگاری زرد (Yellow journalism) هم برای توصیف فعالیت این رسانهها به کار میرود.
معمولاً تولیدکنندگان محتوای زرد از ابزارهای زیر استفاده میکنند:
- استفاده از عنوان های بسیار جذاب و وسوسه انگیز؛ حتی اگر این عناوین واقعاً بیانکنندهی محتوای اصلی متن نباشند.
- طرح بحثها و مطالبی که جنجالی هستند یا بار احساسی و عاطفی آنها بالاست.
- استفاده از ابهام و ایهام در عنوان و متن، با این هدف که مخاطب پیامهای دیگری را برداشت کند (و بعداً عرضهکنندهی محتوا بتواند از زیر مسئولیت آنها شانه خالی کند)
- توجه به حاشیهها در شرایطی که اصل موضوع میتواند مهمتر باشد.
- اتکا به منابع غیرمعتبر و بیتوجهی به روشهای حرفهای اعتبارسنجی اخبار
- انتشار مطالبی که از همان ابتدا میدانند دیر یا زود آن را تکذیب خواهند کرد
اینها نکاتی بود که به عنوان یک تعریف کوتاه و شتاب زده از محتوای زرد میتوانید به خاطر بسپارید. شبکه های اجتماعی هم به شکل مشابه، چنین بستری را فراهم کردند. مثلاً بخشی از اینفلوئنسرها (نه الزاماً همهی آنها) که درآمد خود را از تبلیغ به دست میآورند، بیشتر از اینکه دغدغهی آموزش دادن یا رشد مخاطب خود را داشته باشند، باید به افزایش تعداد مخاطبان و درگیر کردن آنها فکر کنند. چون مشتری واقعی، یعنی تبلیغدهنده، به تعداد مخاطبان نگاه میکند و تعرفهی تبلیغات هم بر همین اساس تعیین میشود.
محتواهایی مثل حاشیهها، افشاگریها، برگزاری مناظرهها، ورود به جنجالها و اختلاف نظرها و گزارش اتفاقات روزمره در زندگی بلاگرها همگی میتوانند رونقی برای تولیدکنندگان محتوا در عصر جدید باشند. تولیدکنندگانی که پول خود را نه به شکل مستقیم از مخاطب، بلکه از ذینفعان دیگر دریافت میکنند.
باز هم نباید تذکر کمبل را فراموش کنیم. محتوای زرد را نمیتوان کاملاً بدون کارکرد دانست. اثرات مثبت این نوع از محتوا را هم بارها دیدهایم و تجربه کردهایم. با این حال، شناخت بهتر محتوای زرد به ما کمک میکند انگیزهی تولیدکنندگان محتوا، نوع نگاه آنها، تصمیمهایشان در انتخاب موضوعات، فرمت ارائهی مطلب و مکانیزم تأثیرگذاری آنها در جامعه را بهتر درک کنیم.
تجربهی شما از محتوای زرد چه بوده است؟ چقدر این نوع از محتوا را دنبال میکنید؟ جایگاه تولیدکنندگان محتوای زرد را در جامعه چگونه میبینید و اثربخشی آنها را چگونه ارزیابی میکنید؟